Czy jest ktoś, kto nie zna przygód Pana Samochodzika ?
Nie będę wdawał się w opisywanie całej serii książek z przygodami pewnego historyka sztuki, który już od zakończenia II wojny światowej zajmował się odszukiwaniem zaginionych skarbów polskiej kultury. Oczywiście - chodzi o wszystkie dzieła o niepowtarzalnej wartości historycznej, często unikalne i niepowtarzalne.
Pan Tomasz ciągle trafiał na problemy z amatorami cudzej własności, którzy starali się ograbić polkie społeczeństwo z dzieł sztuki - bo byli również miłośnicy pieniądza, którzy w wartości posiadanych dóbr kultury lokowali wartość posiadanych pieniędzy.
Jednym ze sposobów lokowania wartości niematerialnej jest literatura i film. Są to rónież dzieła jedyne i niepowtarzalne.
Jeden z fotogramów z kręcenia filmu "Latające machiny kontra Pan Samochodzik"
https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQhrSVI4Q-G2ZmFImxkFIIXvBz6SEI0ztjQFVY5tRRQ5u8KfQyF
Akcja filmu z udziałem legendarnego Pana Samochodzika dzieje się w górzystym terenie, gdzie zetknęły się interesy kilku grup - jednego z przemytników dzieł sztuki, producenta filmów dorabiającego na wyłudzaniu odszkodowań od towarzystw ubezpieczeniowych oraz troszkę zbzikowanych miłośników szybowania w powietrzu.
W to kłębowisko jakimś przypadkiem trafia prywatny detektyw w celu uniemożliwienia kradzieży polskich dzieł sztuki - malarstwa, rzeźby, snycertwa...
Pomijając fabułę filmu, wątki historyczne i walory reżyserskie - chciałbym polecić ten film (1991) z jednego tylko powodu - zdjęcia kręcono w okolicy Góry Żar - gdzie na przełomie lat 20 i 30 XX w. powstała jedna z kilku szkół szybowcowych na terenie Polski. To członkowie Aeroklubu Bielsko-Bialskiego brali udział w scenach zbiorowych w powietrzu prezentując bardzo modne wtedy lotniarstwo.
Co ciekawe - w filmie znajdują się również sceny startu szybowcem "z gumy" - kiedy prowadzący loty wydaje kolejne komendy gotowi - biegiem - puść - i szybowiec, dzięki elastyczności gumowej liny nabiera szybkości sunąc specjalną "rynną" - by wznieść się po chwili w powietrze.
Również w filmie możemy zobaczyć start lotni napędzanej siłą nóg lotniarza, który rzuca się z urwiska w przestworza.
Są rónież i motolotnie - bardzo zabawne wózki trójkołowe podwieszone pod płatem płóciennym rozpiętym na aluminiowym stelarzu, a siłą napędową jest śmigło poruszane silnikiem spalinowym.
Nie może być inaczej i z głównym bohaterem - czyli samochodem Pana Samochodzika. On również - podczepiony pod płócienny płat lotni rozpiętej nad nadwoziem, przy wykorzystaniu z "dopalacza" - uzyskuje siłę nośną startujac z wody, podobnie - jak miały to czynić łodzie latające budowane w pierwszym okresie powstawania lotnictwa.
Wracajac do filmu - jego szczególny walor tworzą sami aktorzy. I to jest chyba cechą szczególną polskiej szkoły filmowej - umiejętności i talent aktorski - albo go się ma, albo nie ma. I mimo, że widzimy tu znanych z innych filmów, popularnych i wziętych aktorów - bezbłędnie rozpoznajemy ich w nowej roli.
Ten film powstał już ponad 20 lat temu. Warto przypomnieć twarze znanych nam aktorów sprzed tych dwudziestu lat. Warto też spojrzeć na ten film, by jeszcze raz spojrzeć na aktorów. których już nigdy więcej nie ujrzymy w nowej roli...
Warto też spojrzeć na ten film choćby dlatego, że jest to pewien historyczny dokument polskiego lotnictwa amatorskiego, widzimy lotnie polskiej produkcji, widzimy też i polskie szybowce - produkowane w polskich zakładach szybowcowych i możemy zastanowić się - co stało się z polskim przemysłem lotniczym - który zawsze był ceniony nie tylko w Polsce, ale i zdobywał laury w konkursach światowych.
A jeżeli dzisiaj nie ma juz polskiej szkoły filmowej, jeżeli nie ma już polskiego przemysłu lotniczego - to może warto zastanowić się - czy tak już musi być...
http://youtu.be/hcPqoXHW3qE
